PORADY. Uważajcie na słońce. Naszym sprzymierzeńcem sok marchwiowy

Jeszcze w ubiegłym wieku twierdzono, że opalanie jest szalenie zdrowe. Ale dzisiaj specjaliści są zdania, że wylegiwanie się na słońcu jest niebezpieczne.

Promienie słoneczne składają się z fal o różnej długości. 40 proc. to promienie świetlne (widzialne), 59 proc. to promienie podczerwone, czyli cieplne. Natomiast 1 proc. stanowi tzw. ultrafiolet (UV), o którym dziś wiemy znacznie więcej.

 
Opalanie może być nawet zabójcze, bo uporczywe wystawianie się na słońce powoduje zmiany nowotworowe (czerniak), zmienia genetyczną strukturę skóry, przyspiesza jej starzenie. Promienie UV uszkadzają włókna kolagenowe utrzymujące jędrność i sprężystość skóry. Mogą powodować atopowe zapalenie skóry, przebarwienia czy rogowacenie.

Nasza zdolność do bezpiecznego przyswojenia pewnej dawki promieni słonecznych zależy od poziomu zdolności wytwarzania melaniny przez nasz organizm. W związku z tym powinniśmy wiedzieć, do jakiego tzw. fototypu należymy.  

Możemy to ocenić samodzielnie. Na świecie wyróżnia się sześć fototypów, z tym, że piąty i szósty zarezerwowane są dla osób pochodzenia azjatyckiego i czarnoskórych. W Polsce rzadko występuje też jedynka, czyli typ celtycki, o jasnoróżowej skórze, jasnoblond lub rudych włosach, dużej ilości piegów. W tym wypadku opalanie jest całkowicie niedozwolone.

Fototyp północnoeuropejski. Cechuje się jasną skórą, na której czasami występują piegi, włosami blond lub jasno brązowymi, z niebieskimi, zielonymi lub szarymi oczami. Pod wpływem słońca skóra szybko czerwienieje i łatwo ulega poparzeniom. Możliwe jest zyskanie ładnej opalenizny, ale trzeba przez długi czas zażywać krótkich (kilkunastominutowych) kąpieli słonecznych.

Fototyp środkowoeuropejski, który skórę ma jasną do brązowej, bez piegów, oczy szare lub brązowe, a włosy ciemny blond do brązowych. Takie osoby mają stosunkowo dużą odporność na poparzenia. Już nieduża dawka słońca wywołuje pigmentację i zbrązowienie skóry, ale zbyt duża nadal wywołuje oparzenia.

Fototyp południowoeuropejski ze skórą jasnobrązową lub oliwkową o ciemnych włosach i oczach. Skóra ma dużą odporność na poparzenia słoneczne, ale także tutaj pod wpływem promieniowania UV nasila się jej starzenie.

Niezależnie od określonego fototypu tolerancja słońca zależy także od innych czynników, np. od wieku (po 50-tce jest znacznie mniejsza). U kobiet wrażliwość na słońce zwiększa się przed miesiączką i w jej pierwszym dniu. Jeśli zażywasz jakiekolwiek lekarstwa, zanim wybierzesz się na plażę, należy zapytać lekarza, czy można się opalać. Niektóre preparaty antydepresyjne, antykoncepcyjne czy przeciwcukrzycowe uwrażliwiają na działanie słońca. Podobnie działa dziurawiec, melisa, a nawet pietruszka i seler. Miesiąc przed wyjazdem na urlop nie powinniśmy używać kosmetyków zawierających kwasy, retinoidy czy witaminę A.

Tolerancję słońca można zwiększyć, pijąc na kilka tygodni przed urlopem sok marchwiowy (zawiera beta karoten) lub ewentualnie zażywając tabletki z tym składnikiem. Beta karoten to naturalny barwnik, który delikatnie zmienia koloryt naszej skóry na ciemniejszy i zmniejsza ryzyko poparzenia. Do tego jest bardzo silnym przeciwutleniaczem, który wyłapując wolne rodniki, zapobiega starzeniu się skóry i zmniejsza ryzyko uszkodzenia jej komórek przez słońce.