Osoby decydujące się na pracę opiekuna osoby starszej, muszą być gotowe na różne trudności, jakie będą spotykać w codziennej pracy. Seniorzy wymagają szczególnej troski, ponieważ często borykają się z chorobami związanymi ze swoim wiekiem. Objawem wielu z nich jest agresja. Należy jednak pamiętać, że agresywne zachowania wynikają z przewlekłych schorzeń, a nie ze złośliwości. Jak więc radzić sobie z agresją u podopiecznych?
Agresją nazywa się różnorakie zachowania – fizyczne i słowne, które prowadzą do szkody fizycznej lub psychicznej u drugiej osoby. Agresja występuje u ludzi z wszystkich grup wiekowych, inaczej objawia się u dzieci, a inaczej u dorosłych. Agresywne zachowania zawsze są ukierunkowane i intencjonalne na zewnątrz lub do wewnątrz.
Występuje wiele przyczyn agresji, a psychologowie nie są zgodni co do określenia podłoża i mechanizmów powstawania agresywnych zachowań. Skupiając się na problemie nadpobudliwości osób starszych, możemy zawęzić krąg powodów, dla których występuje u nich agresja. Jednym z fizjologicznych czynników sprzyjających pojawianiu się złośliwych zachowań jest obniżony poziom serotoniny. Wraz z upływem czasu, poziom tego związku maleje i może powodować impulsywne zachowania. Serotonina nazywana jest hormonem szczęścia, niestety jej niedobór często objawia się agresywnością czy zmęczeniem, a osoby starsze nie są w stanie tego kontrolować. Rozpoczynając pracę w https://laxocare.pl/, warto zapoznać się możliwymi przyczynami i objawami agresji, a także sposobami na radzenie sobie z trudnymi sytuacjami.
Kolejna grupa czynników nasilających agresję, ma swoje źródła w chorobie i w przyjmowanych lekach. Demencja, Alzheimer czy depresja, to schorzenia, z którymi senior może zmagać się wiele lat, a skutkami ubocznymi tych dolegliwości bywają agresywne zachowania. Nie bez znaczenia pozostają także bodźce psychiczne i społeczne. Długotrwały ból, obniżający jakość życia, budzi frustrację i zniecierpliwienie. Trudno pogodzić się z przemijaniem, tym bardziej że obraz starości utrwalony w społeczeństwie jest nieatrakcyjny. Osoby starsze mogą czuć się niechciane i niepotrzebne, opuszczone przez rodzinę oraz samotne z powodu śmierci innych bliskich osób.
Objawy agresji mogą manifestować się w różnym stopniu – od łagodnego przebiegu biernej agresji, poprzez bunt, aż do największego natężenia w postaci przemocy fizycznej i werbalnej. Najczęstszymi objawami agresji ze strony seniorów są niedokuczliwe zaciskanie pięści, czy złowrogi wzrok. Kolejnym etapem rozwoju agresji mogą być już obelgi kierowane w stronę opiekuna oraz nieprzyjemne komentarze. Pojawia się także opór wobec wykonywania poleceń, np. odmawianie przyjmowania posiłków. Najbardziej przykre są jednak zaawansowane stadia, w których dochodzi do aktów przemocy, będącej zagrożeniem dla osób trzecich, jak i dla samego seniora. Uderzenia, kopanie, rzucanie przedmiotami w opiekuna, wyzwiska i groźby – to zachowania, na które należy być przygotowanym.
Postępowanie wobec osoby starszej musi odznaczać się dużą cierpliwością i spokojem. Najlepiej zawsze zwracać się do podopiecznego łagodnym głosem i używać prostych komunikatów. Warto zadbać o mowę ciała – wyprostowana sylwetka i kontakt wzrokowy powinny iść w parze ze zdecydowanym tonem. Nie należy zwracać się do starszej osoby jak do dziecka ani uogólniać. Zamiast krytykować, czy w najgorszym wypadku – odpowiadać agresją, opiekun powinien wzmacniać u seniora poczucie wartości oraz podkreślać jego zalety. W tym celu można odwoływać się do przeszłości, przypominać o sukcesach i osiągnięciach, a także mobilizować, o ile to możliwe, do utrzymywania kontaktów towarzyskich. Ważne jest także zachęcanie do samodzielnego wykonywania prostych czynności życiowych, by podtrzymywać u seniora poczucie sprawczości i kontroli nad własnym ciałem.
Obowiązki opiekuna osoby starszej wiążą się z dużą odpowiedzialnością, jednak zapoznanie się z realiami tej pracy, pomaga zdobyć odpowiednie kompetencje, by radzić sobie z czekającymi wyzwaniami.
