Stałeś się ofiarą hejtu? Nie bądź obojetny. Pamiętaj, że broni cię prawo!

Hejt to pełne nienawiści działania, z którymi stykamy się w internecie. Mogą być skierowane do osoby, grupy osób, przedstawicieli jakiegoś narodu czy religii. Każdy, także ten, kto nie jest obecny w sieci, może stać się adresatem hejtu.

Zjawisko to nazywamy alternatywnie – mową nienawiści. Składają się na nią nie tylko zgryźliwe i agresywne komentarze, które oczerniają daną osobę, ale także obraźliwe memy, grafiki i filmy. Treści te nie mają żadnej wartości. Chodzi tylko o to, by daną osobę zranić czy skompromitować w oczach dużych rzesz internautów.

Zjawisko powszechne

Z badań wynika, że co czwarta osoba w internecie jest hejtowana. W środowisku uczniów, a ci interesują nas najbardziej, wskaźnik ten jest wyższy – sięga 40 procent. Co ciekawe zaledwie 1 procent spośród nich decyduje się zgłosić ten fakt.   Jak pisze Beata Biel w poradniku „Bezpieczni w necie” (Warszawa 2020), formy hejtu są zróżnicowane. W kolejności to obelgi, upokorzenia, wyśmiewanie, podszywanie się pod inną osobę.Hejt wśród nastolatków najczęściej skupia się na wyglądzie fizycznym, ubiorze i preferencjach seksualnych.

Walka samemu

Hejtowaniu można próbować przeciwstawić się samemu. Sugeruje się, aby nie czytać i ignorować negatywne treści, a także nie wchodzić w dyskusję z hejterem. Takie działanie osłabia jego agresję i może mu się zwyczajnie znudzić.Dobrym sposobem jest zablokowanie konta hejtera. Możemy to zrobić poprzez poinformowanie administratora portalu społecznościowego o nadużyciach z wnioskiem o wyeliminowanie danej osoby z grona wypowiadających się.

Nie jesteś sam

W internecie nie jesteśmy anonimowi i każde naruszenie dóbr osobistych można zgłosić w jednostce policji właściwej dla miejsca zamieszkania. Hejt, co prawda, czujemy „instynktownie”, ale najważniejsze, by odpowiadał on sytuacjom z kodeksu karnego.Dla przykładu art. 190 kk określa pojęcia gróźb karalnych (grozi za to 2 lata więzienia) czy stalkingu (kara 10 lat, jeśli dręczona osoba targnie się na życie). Podobnie jest z innymi formami hejtu – rozpowszechnianiem zdjęć osób nagich, obrażaniem uczuć religijnych, pomówieniami.  Za nawoływanie do nienawiści na tle różnic narodowych, etnicznych itp. grozi do 2 lat więzienia. Ten rodzaj przestępstwa dotyka osoby innej narodowości, wyznania lub orientacji seksualnej.

Co zrobić?

Osoba, która stała się obiektem hejtu powinna szybko i stanowczo reagować. Najgorsze jest  przyzwolenie na zachowanie agresora. Niektóre ze wskazanych przestępstw ścigane są na wniosek pokrzywdzonego, ale z uwagi na ważny interes społeczny prokuratura może objąć taki wniosek ściganiem z urzędu.Młodzi ludzie powinni szukać pomocy także u pedagogów szkolnych. Policjanci zajmujący się tematyką przestępczości wśród nieletnich są w kontakcie ze szkołami.  Dzieci i młodzież (a także ich rodzice) mogą skorzystać z telefonu zaufania o numerze 116 111. Ministerstwo Sprawiedliwości udostępnia także stronę internetową traktującą o wsparciu każdego, kto stał się ofiarą przemocy, co dotyczy również sieci.

Kilka porad

Reaguj szybko. Jeżeli uważasz, że stałeś się lub stałaś się ofiarą hejtu, pamiętaj, że chroni Cię prawo – skorzystaj z tego. Należy zebrać wszystkie materiały, jakie tylko się da, a ich forma jest dowolna. Po stworzeniu kopii nie wolno niczego usuwać z urządzeń źródłowych. Natychmiast należy udać się na policję, co ułatwi późniejszy kontakt z funkcjonariuszami.

„Materiał powstał w ramach projektu Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z Polsko-Amerykańską Komisją Fulbrighta ‘Media bliżej ludzi’, finansowanego ze środków Departamentu Stanu USA”.

(red.)